Msichana ‘auawa ndani ya nyumba’ wakati operesheni ya Israel Ukingo wa Magharibi ikiendelea

Mazishi yamefanyika kwa msichana wa Kipalestina mwenye umri wa miaka 16 aliyeripotiwa kuuawa na wanajeshi wa Israel kaskazini mwa Ukingo wa Magharibi unaokaliwa kwa mabavu katika siku ya saba ya operesheni kubwa ya Israel.

Babake Lujain Musleh alisema alipigwa risasi ya kichwa alipokuwa akichungulia nje ya dirisha la nyumba yake huko Kafr Dan, nje kidogo ya Jenin, baada ya wanajeshi kuizingira nyumba jirani siku ya Jumanne.

Jeshi la Israel lilisema wapiganaji waliokuwa na silaha waliwafyatulia risasi wanajeshi hao na kwamba “walimfyatulia risasi mshukiwa aliyewatazama”.

Wizara ya afya ya Palestina imesema Wapalestina 30 wameuawa tangu Israel ilipoanzisha operesheni ya kusambaratisha “seli za magaidi”.

Wengi wa waliouawa wamedaiwa na makundi yenye silaha Hamas na Palestina Islamic Jihad kama wanachama, lakini watoto kadhaa pia ni miongoni mwao, kulingana na wizara.

Jeshi la Israel limesema kuwa mwanajeshi mmoja wa Israel ameuawa.

Kumekuwa na ongezeko la ghasia katika Ukingo wa Magharibi tangu shambulio baya la Hamas dhidi ya Israel tarehe 7 Oktoba na vita vilivyofuata huko Gaza.

Shirika la Kutetea Watoto la Palestine (DCIP), lilisema wanajeshi wa Israel waliingia Kafr Dan mwendo wa 11:30 (09:30 BST) siku ya Jumanne, na kusababisha mapigano na Wapalestina waliokuwa na silaha.

“Wanajeshi wa Israel walizingira na kuzingira nyumba ya mwanamume Mpalestina anayetafutwa, wakifyatua risasi za moto na makombora kwenye nyumba hiyo,” ilisema.

“Takriban 14:10, Loujain mwenye umri wa miaka 16 alikuwa ndani ya nyumba ya familia yake … wakati mshambuliaji wa Israel alipompiga risasi kichwani kupitia dirishani.”

Wakati wa msafara wa mazishi ya Loujain siku ya Jumatano, babake, Osama, aliwaambia waandishi wa habari: “Hakwenda kwenye paa, hakurusha jiwe, na hakuwa amebeba silaha.”

“Kitu pekee alichofanya ni kuangalia kutoka dirishani na askari akamwona na kumpiga risasi.”

Jeshi la Ulinzi la Israel (IDF) lilisema wanajeshi walizingira majengo mawili ya kiraia huko Kafr Dan ambapo waliamini kuwa wapiganaji wenye silaha walikuwa wamejikinga, na kwamba “walitoa wito kwa raia kuhama kutoka kwa majengo yote mawili kabla ya mapigano ya moto”.

“Wakati wa kuzingirwa kwa majengo, magaidi waliwafyatulia risasi askari wa IDF katika eneo hilo, na katika kujibu askari walimfyatulia risasi mshukiwa ambaye aliona vikosi katika eneo hilo, ili kuondoa tishio,” iliongeza.

“IDF inafahamu ripoti kuhusu msichana wa Kipalestina mwenye umri wa miaka 16 ambaye aliuawa wakati wa kurushiana risasi. Taarifa za tukio hilo zinakaguliwa.”

Picha za mazishi zilionyesha waombolezaji wakiwa wamebeba mwili uliokuwa umefungwa kwenye bendera ya Hamas. Miili ya wale waliouawa na Israeli mara nyingi hufunikwa kwenye bendera za harakati zinazoungwa mkono na marafiki au wanafamilia – hata wakati waliokufa sio wafuasi wenyewe.

DCIP pia ilitaja nyaraka ilizokusanya ambazo zilisema mvulana mwenye umri wa miaka 14, Mohammed Kanaan, aliuawa kwa kupigwa risasi na mshambuliaji wa Israel Jumanne asubuhi kwenye lango la kambi ya wakimbizi ya Tulkarm, katika mji wa Tulkarm. IDF ilisema ilikuwa ikichunguza ripoti hiyo.

Walipoulizwa na BBC siku ya Jumanne kutoa maoni yao kuhusu ripoti za vifo vya raia, IDF ilisema vikosi vyake vilifanya kazi kwa mujibu wa sheria za kimataifa.

“IDF haijawahi, na haitawahi kuwalenga raia kwa makusudi,” iliongeza. “Kwa kuzingatia mabadilishano yanayoendelea ya moto, kubaki katika eneo la mapigano kuna hatari asili. IDF itaendelea kukabiliana na vitisho huku ikiendelea kupunguza madhara kwa raia.”

IDF ilisema wanajeshi wake wamewaua wapiganaji wawili waliokuwa na silaha wakati wa kurushiana risasi mjini Tulkarm siku ya Jumanne, na pia walipata kile kilipuzi kilichokuwa ndani ya kitembezi cha watoto.

Siku ya Jumatatu jioni, ilitangaza kwamba “magaidi” 14 wameuawa huko Jenin tangu kuanza kwa operesheni hiyo na kwamba washukiwa 25 walikuwa wamezuiliwa.

“Kila gaidi lazima aondolewe, na ikiwa watajisalimisha, lazima wakamatwe. Hakuna njia nyingine, tumia nguvu zote, kila mtu anayehitajika, kwa nguvu kamili,” Waziri wa Ulinzi wa Israeli Yoav Gallant aliwaambia maafisa wa IDF siku ya Jumatano.

Waziri Mkuu wa Mamlaka ya Palestina Mohammed Mustafa alisema Jumanne kwamba hasara iliyosababishwa na uvamizi huo, haswa wa miundombinu, inaweza kuwa kubwa zaidi katika miongo miwili.

Mkuu wa shirika la Umoja wa Mataifa la kuhudumia wakimbizi wa Kipalestina alielezea wasiwasi wake kuhusu Jenin, akisema “imeharibiwa na ghasia na uharibifu”.

Mitaa ya Jenin imeharibiwa sana hivi kwamba magari hayawezi kupita baadhi ya barabara. Tingatinga za Israeli zimeharibu maduka mengi katikati mwa jiji, ingawa yale ya pembezoni bado yalikuwa wazi.

Manispaa ya eneo hilo ilisema IDF imeharibu zaidi ya 70% ya mitaa, ilikata maji hadi 80% ya jiji, na kuharibu kilomita 20 (maili 12) za maji, maji taka, mawasiliano na mitandao ya umeme.

IDF ilisema: “Magaidi katika [Ukingo wa Magharibi] huwanyonya raia na kuwatumia kama ngao za kibinadamu kwa madhumuni ya mauaji, kuanzisha miundombinu ya kigaidi na kutega vilipuzi chini ya njia za trafiki ili kuwadhuru wanajeshi wa IDF katika majaribio yao ya kuzuia vitisho kwa maisha. ya raia wa Israel.”

Pia imesema itafanya kazi haraka ili kuwezesha mamlaka za mitaa kukarabati miundombinu iliyoharibika na kuhakikisha utendaji wa huduma muhimu.

Vikosi vya Israel pia vimezingira hospitali ya serikali ya Jenin wakati wote wa operesheni hiyo.

Mkurugenzi wa hospitali Dkt Wisam Baker aliiambia BBC siku ya Jumatatu kwamba hakuna mtu anayeweza kuingia na kutoka, wakiwemo madaktari kama yeye kusafiri nyumbani, isipokuwa kwa gari la wagonjwa.

Askari walipekua magari na kuangalia vitambulisho vya waliokuwa ndani, aliongeza.

Madereva wa ambulensi “wanaogopa” kuleta majeruhi hospitalini au wanacheleweshwa kuingia kwa sababu ya upekuzi, alisema, na kuongeza kuchelewa kunaweza kuweka maisha hatarini.

Hospitali imekuwa ikiendesha jenereta, na matangi 10 ya maji huletwa kila siku, Dk Baker alisema. Magari ya wagonjwa pia yamekuwa yakipeleka chakula.

Ilipoulizwa kuhusu kuwepo kwa askari nje ya hospitali hiyo, IDF ilidai kuwa makundi yenye silaha yalikuwa yananyonya vituo vya matibabu na vingine ambavyo vililindwa chini ya sheria za kimataifa.

“Hospitali zinaendelea kufanya kazi kama kawaida. Katika hali ifaayo, ukaguzi unafanywa kwa wale wanaofika hospitalini, mradi tu hii haizuii matibabu yao au kuhatarisha afya zao,” ilisema.

Shirika la Hilali Nyekundu la Palestina lilisema timu zake “zilikuwa zikitoa huduma za kibinadamu na dharura bila kuchoka kwa raia waliozingirwa katika kambi ya Jenin, licha ya vizuizi vya mara kwa mara vya vikosi vya Israel, ambavyo vinazuia kazi [yao].”

Siku ya Jumatatu, ilisema wakazi wengi wa Jenin walikuwa na uhitaji wa haraka wa dawa, fomula ya watoto au vifaa vya chakula, na kwamba wahudumu wawili wa afya na daktari wa kujitolea wamejeruhiwa wakiwa kazini.