Mfungwa aliyehukumiwa kifo kwa muda mrefu zaidi duniani aachiliwa huru nchini Japan

Mzee wa miaka 88 ambaye ndiye mfungwa aliyetumikia kifungo cha muda mrefu zaidi duniani ameachiliwa na mahakama ya Japan baada ya kubaini kuwa ushahidi uliotumika dhidi yake ulikuwa wa kutunga.

Iwao Hakamada, ambaye amekuwa akisubiri kunyongwa kwa zaidi ya nusu karne, alipatikana na hatia mwaka wa 1968 kwa kumuua bosi wake, mke wa mtu huyo na watoto wao wawili matineja.

Hivi majuzi alikubaliwa kusikilizwa tena huku kukiwa na tuhuma kwamba wachunguzi wanaweza kuwa wameweka ushahidi uliopelekea kuhukumiwa kwa mauaji ya mara nne.

Zaidi ya nusu karne iliyotumika katika hukumu ya kifo imeathiri sana afya ya akili ya Hakamada, ingawa, kumaanisha kuwa hakustahili kuhudhuria kesi ambapo kuachiliwa kwake kulitolewa.

Kesi ya Hakamada ni mojawapo ya sakata ndefu na maarufu zaidi za kisheria nchini Japan, na imevutia watu wengi, huku baadhi ya watu 500 wakipanga viti katika chumba cha mahakama huko Shizuoka siku ya Alhamisi.

Hukumu hiyo ilipotolewa, wafuasi wa Hakamada nje ya mahakama walishangilia “banzai” – mshangao wa Kijapani unaomaanisha “hurray”.

Hakamada hakuwa kortini, kwani alikuwa ameondolewa kwenye vikao vyote kutokana na hali yake ya kiakili iliyozorota.

Amekuwa akiishi chini ya uangalizi wa dadake tangu 2014, alipoachiliwa kutoka jela na kuruhusiwa kusikilizwa tena.

Nguo za ‘damu’ kwenye tanki la miso

Mwanamasumbwi wa zamani wa kulipwa, Hakamada alikuwa akifanya kazi katika kiwanda cha kusindika miso mwaka wa 1966 wakati miili ya mwajiri wake, mke wa mwanamume huyo na watoto wawili ilipotolewa kutokana na moto nyumbani kwao Shizuoka, magharibi mwa Tokyo. Wote wanne walikuwa wameuawa kwa kuchomwa visu.

Mamlaka zilimshutumu Hakamada kwa kuua familia hiyo, kuchoma moto nyumba yao na kuiba yen 200,000 pesa taslimu.

Hakamada awali alikana kuwaibia na kuwaua waathiriwa, lakini baadaye alitoa kile alichokuja kuelezea kama kukiri kwa kulazimishwa kufuatia kupigwa na kuhojiwa ambayo ilidumu hadi saa 12 kwa siku.

Mnamo 1968 alipatikana na hatia ya mauaji na uchomaji moto, na akahukumiwa kifo.

Sakata ya kisheria iliyodumu kwa miongo kadhaa hatimaye iliwasha baadhi ya nguo zilizopatikana kwenye tanki la miso mwaka mmoja baada ya kukamatwa kwa Hakamada. Nguo hizo, zinazodaiwa kuwa na damu, zilitumika kumtia hatiani.

Hata hivyo, kwa miaka mingi, mawakili wa Hakamada walibishana kwamba DNA iliyopatikana kutoka kwa nguo hizo haikulingana na yake, na hivyo kuongeza uwezekano kwamba vitu hivyo ni vya mtu mwingine. Mawakili hao zaidi walipendekeza kuwa polisi wangeweza kubuni ushahidi huo.

Hoja yao ilitosha kumshawishi Jaji Hiroaki Murayama, ambaye mwaka 2014 alibainisha kuwa “nguo hizo hazikuwa za mshtakiwa”.

“Si haki kumzuilia mshtakiwa zaidi, kwani uwezekano wa kutokuwa na hatia umekuwa wazi kwa kiwango cha heshima,” Murayama alisema wakati huo.

Kisha Hakamada aliachiliwa kutoka jela na kuruhusiwa kusikilizwa tena.

Kesi za muda mrefu za kisheria zilimaanisha kwamba ilichukua hadi mwaka jana kwa kesi hiyo kuanza tena – na hadi Alhamisi asubuhi kwa mahakama kutangaza uamuzi huo.

Wakati hoja ya DNA ikitupiliwa mbali, hakimu aliona hoja nyingine ya mawakili wa utetezi ni ya kuaminika – kwamba madoa mekundu yaliyopatikana kwenye nguo hayangeweza kuwa damu, kwani damu isingebaki nyekundu kwenye nguo baada ya kuzamishwa kwenye miso kwa muda wa mwaka mmoja.

Hakimu alimpata Hakamada hana hatia na akahitimisha kwamba ushahidi muhimu uliotolewa na waendesha mashtaka ulikuwa wa kubuni.

Miongo kadhaa ya kizuizini, haswa katika kifungo cha upweke na tishio la kila wakati la kunyongwa, imeathiri sana afya ya akili ya Hakamada, kulingana na wanasheria wake na familia.

Dada yake Hideko mwenye umri wa miaka 91 kwa muda mrefu amekuwa akitetea kuachiliwa kwake. Mwaka jana, kesi ilipoanza kusikilizwa tena, alionyesha kufarijika na kusema “hatimaye uzito umeondolewa kutoka kwa mabega yangu”.

Kesi za upya kwa wafungwa waliohukumiwa kifo ni nadra sana nchini Japani – Mahakama ya Hakamada ni ya tano tu katika historia ya baada ya vita nchini Japan.

Pamoja na Marekani, Japan ndiyo nchi pekee ya G7 ambayo bado inatoa adhabu ya kifo, huku wafungwa waliohukumiwa kifo wakijulishwa kuhusu kunyongwa kwao saa chache tu kabla.