Anguko la Barnier linatishia kuweka muundo wa kile kilicho mbele

Mgogoro wa kisiasa wa Ufaransa ni mbaya zaidi kuliko migogoro ya kawaida ya kisiasa.

Kwa kawaida nchi ya kidemokrasia inapopitia misukosuko, kuna matarajio fulani ya msukosuko huo kufikia mwisho.

Sio leo huko Paris. Iwapo kuna lolote, anguko la Michel Barnier – aliyepinduliwa bungeni kwa hoja ya kutokuwa na imani naye – kunatishia kuweka mwelekeo wa kile kilicho mbele.

Kwani kama Barnier – kati mrengo wa kati mwenye sifa ya uungwana na maelewano – hakuweza kupitisha bajeti, basi nani mwingine anaweza?

Sababu ya asili ya mgogoro haijaondoka. Ni mgawanyiko tangu Julai wa Bunge la Kitaifa kuwa kambi tatu takriban sawa, ambazo hakuna iliyo tayari kushughulikia nyingine.

Matokeo yake kambi mbili zinazounda upinzani zitaweza daima kung’oa kambi moja inayounda serikali.

Kuongeza kwa hayo hali ya karibu uasi kwenye baadhi ya viti vya upinzani – pamoja na msukumo wa kiitikadi kwa ahadi za matumizi ya ukarimu zaidi, licha ya maonyo makali kuhusu deni la taifa – na wazo la kurejea kwa siasa kuu tulivu linaonekana kuwa mbali sana.

Kwa wengi ni crise de régime ambayo inachezwa, na mustakabali wa taasisi za Jamhuri ya Tano uko hatarini.

Jamhuri ya Tano iliundwa ili kujilimbikizia madaraka mikononi mwa Charles de Gaulle wakati wa mzozo wa kitaifa. Na tangu De Gaulle, marais wamejaribu – na kwa ujumla walishindwa – kuiga hadhi yake.

Macron hakika alipenda kujilinganisha na le grand Charles.

Lakini wakati De Gaulle alipokuwa na mgogoro kama huo wa serikali mwaka 1962, alienda kwa watu na kupokea mamlaka makubwa katika uchaguzi ujao.

Macron amefanya kinyume. Amepata kura yake – uchaguzi ambao haukufanikiwa mwezi Julai – na akaipoteza. Madaraka sasa yamehamishwa kutoka mikononi mwake na kuwa ya waziri mkuu mwenye msimamo mkali, anayewajibika kwa bunge.

Lakini kama vile nchi inarudi kuwa zaidi ya mfumo wa bunge, Bunge lenyewe limeonekana kutokuwa na uwezo wa kuchukua hatua.

Kama mtoa maoni zaidi ya mmoja ameeleza, Ufaransa – yenye silika yake ya kifalme na dhana ya juu chini ya mamlaka – haijawahi kuendeleza utamaduni wa maelewano.

Kwa hivyo kambi tatu katika Bunge leo – zilizowekwa na wapiga kura baada ya kuvunjwa kwa Macron mwezi Juni – zimeonekana kutokuwa na uwezo wa kuunda mazingira ya kujenga kwa serikali.

Kama mwanahabari mkongwe Eric Brunet alivyosema baada ya kutazama mjadala huo jioni ya leo kwenye BFMTV: “Tulichoona hivi punde ni Kifaransa kinachodondosha taya.

“Hakuna pragmatism. Itikadi tu. Hotuba zote zilihusu maadili, juu ya kupindukia. Mazungumzo yetu yote yametenganishwa na ukweli. Kwa kawaida, ni Kifaransa pekee.”

Wengine wanaona kama kilele cha miaka ya Ufaransa kukataa kukabiliana na ukweli wa kiuchumi – serikali za rangi zote zimetoa wito wa kuongezeka kwa matumizi ya umma. Matokeo yake ni upungufu na deni ambalo linaweza tu kutatuliwa kwa kupunguzwa, ambayo hakuna serikali inayoweza kupitishwa.

Kulingana na Nicolas Beytout, wa gazeti la L’Opinion linalounga mkono biashara, huu ni mwanzo wa msururu wa migogoro ambayo – kinyume na maumbile – nchi inauhitaji. Kwa sababu tu kwa kuletwa uso kwa uso na dimbwi la uchumi, wapiga kura, vyama – nchi – watakubali maamuzi magumu yaliyo mbele.

Beytout anatabiri kwamba waziri mkuu yeyote mpya atakabiliwa na matatizo sawa na Barnier, na kama yeye atashindwa.

“Serikali mpya inahitaji muda, ambao haitakuwa nao. Inahitaji wengi, ambayo haitakuwa nayo. Na inahitaji azimio la kuona jinsi ya kupunguza matumizi ya serikali – ambayo haitakuwa nayo.

“Kwa hivyo natarajia kuona hoja kadhaa za kashfa, na maporomoko kadhaa ya serikali – kabla ya hatimaye kuanza kuamka.”