Ukraine inakabiliwa na mabadiliko makubwa ya serikali na vita katika wakati mgumu

Rais Volodymyr Zelenskyy aliashiria wiki iliyopita kwamba atafanya mabadiliko ya baraza lake la mawaziri kabla ya kampeni ya msimu wa baridi.

Mtikisiko mkubwa wa serikali unaendelea nchini Ukraine baada ya takriban mawaziri saba na maafisa wakuu kujiuzulu na msaidizi wa rais kutimuliwa.

Miongoni mwa waliojiuzulu Jumanne na mapema Jumatano walikuwa Waziri wa Mambo ya Nje Dmytro Kuleba, ambaye pamoja na Rais Volodymyr Zelenskyy ameongoza harakati za kudumisha uungwaji mkono wa Magharibi, na Waziri wa Viwanda vya Kimkakati Oleksandr Kamyshin, ambaye alikuwa msimamizi wa utengenezaji wa silaha .

Naibu Waziri Mkuu Olha Stefanishyna pamoja na mawaziri wa haki, mazingira na ujumuishaji upya pia walijiuzulu, kama alivyofanya mkuu wa Hazina ya Mali ya Jimbo la Ukraine, Vitaliy Koval.

Takriban thuluthi moja ya nyadhifa katika baraza la mawaziri sasa ziko wazi.

Zelenskyy, ambaye alichaguliwa mnamo 2019, aliashiria wiki iliyopita kuwa alipanga mabadiliko makubwa. Katika hotuba yake ya jioni ya kawaida, alikariri uhitaji wa mabadiliko.

“Msimu wa vuli utakuwa muhimu sana kwa Ukraine. Na taasisi zetu za serikali zinapaswa kusanidiwa ili Ukraine ifikie matokeo yote tunayohitaji – kwa ajili yetu sote,” alisema.

“Kwa hili, lazima tuimarishe baadhi ya maeneo ya serikali na mabadiliko ya muundo wake yameandaliwa. Pia kutakuwa na mabadiliko katika ofisi (ya rais).”

Amri kwenye tovuti ya rais ilionyesha pia alikuwa amemfukuza kazi Rostyslav Shurma, naibu mkuu wa wafanyikazi anayeshughulikia uchumi.

Kutetereka kunakuja katika hatua muhimu katika vita dhidi ya vikosi vya Urusi vinavyosonga mbele upande wa mashariki. Zelenskyy anatarajiwa kusafiri hadi Merika, mshirika mkuu, mwezi huu ambapo anatarajiwa kuelezea “mpango wake wa ushindi” kwa Rais Joe Biden.

Majeruhi

David Arakhamia, mbunge mkuu wa chama tawala, alisema zaidi ya nusu ya mawaziri katika serikali wanaweza kubadilika.

“Kesho siku ya kufutwa kazi inatungoja na siku ya miadi siku inayofuata,” alisema.

Kuleba aliwasilisha kujiuzulu kwake Jumatano asubuhi, kulingana na Spika wa Bunge Ruslan Stefanchuk, ambaye alisema kwamba ombi la kujiuzulu litajadiliwa na wabunge.

Aliteuliwa mnamo 2020, tangu uvamizi wa Urusi mnamo Februari 2022 Kuleba amekuwa mstari wa mbele katika harakati za Kyiv kushirikiana na washirika wa kimataifa, kupata ushirikiano mpya, na kupata usaidizi wa kifedha na kijeshi.

Vikinukuu vyanzo ambavyo havikutajwa majina, vyombo vya habari vya Ukraine viliripoti Jumanne kwamba waziri wa mambo ya nje atakuwa miongoni mwa walioathirika. Naibu Waziri wa Mambo ya Nje Andrii Sybiha anaaminika kuwa mtangulizi kuchukua nafasi yake.

Kamyshin, ambaye aliteuliwa Machi 2023 na kuchukuliwa kuwa nyota anayechipukia katika serikali, aliongoza juhudi za Ukraine kuongeza uzalishaji wa silaha kutoka kwa ndege zisizo na rubani hadi makombora ya masafa marefu.

“Nitaendelea kufanya kazi katika sekta ya ulinzi lakini katika jukumu tofauti,” Kamyshin aliandika kwenye programu ya ujumbe wa Telegram.

Changamoto

Zelenskyy ameamuru mabadiliko kadhaa tangu Urusi ianze uvamizi wake kamili Februari 2022. Septemba iliyopita, alimfukuza waziri wake wa ulinzi katikati ya kashfa za ufisadi na hivi karibuni kuchukua nafasi ya kamanda mkuu wa jeshi baada ya kushindwa kwenye medani ya vita.

Mshtuko wa hivi punde unakuja wakati Urusi ikidai kupata mafanikio katika eneo la mashariki na kuishambulia Ukraine kwa karibu kila siku mashambulio ya ndege zisizo na rubani na makombora licha ya Ukraine kusonga mbele katika eneo la mpaka wa Urusi la Kursk.

Vikosi vya ulinzi wa anga vilipambana na shambulio la ndege isiyo na rubani ya Urusi kwenye mji mkuu, Kyiv, mapema Jumatano.

Takriban watu 51 waliuawa na 271 kujeruhiwa siku ya Jumanne baada ya Urusi kushambulia taasisi ya kijeshi na hospitali ya karibu katika mji wa kati wa Poltava kwa makombora mawili ya balestiki. Watu wawili – mama na mwanawe – pia waliuawa wakati kombora la Kirusi lilipopiga hoteli walimokuwa wakiishi katika eneo la kusini la Zaporizhia.

Angalau nyadhifa tano zimekuwa wazi tangu mawaziri watimuliwe au kujiuzulu mapema mwaka huu, ikiwa ni pamoja na wizara muhimu za kilimo na miundombinu.

Mbunge wa upinzani Iryna Herashchenko alisema: “Ni serikali isiyo na mawaziri … shida ya kiakili na wafanyikazi ambayo mamlaka inafumbia macho.”

Alitoa wito kwa serikali ya umoja wa kitaifa ambayo itamaliza mshikamano mkali wa uongozi unaoshikiliwa na timu ya kisiasa ya Zelenskyy.

Muda wa kuchaguliwa kwa Zelenskyy ulimalizika Mei, lakini amesalia katika wadhifa wake kwa sababu Ukraine iko chini ya sheria za kijeshi.