‘Mwana wetu alikufa. Sasa tunaweza kutumia mbegu zake kupata mjukuu’

Wanandoa nchini India wamesema “wamefurahi” baada ya mahakama kuamuru hospitali kuwakabidhi sampuli ya shahawa iliyogandishwa ya mtoto wao aliyekufa ili wapate mjukuu kwa njia ya uzazi.

Amri ya kihistoria ya Mahakama Kuu ya Delhi ilikuja baada ya vita vya kisheria vya miaka minne.

“Tulikuwa na bahati mbaya sana, tulimpoteza mtoto wetu. Lakini mahakama imetupa zawadi ya thamani sana. Sasa tungeweza kumrejesha mwana wetu,” mama huyo, Harbir Kaur, aliambia BBC.

Bi Kaur na mumewe Gurvinder Singh waliwasilisha ombi kwa mahakama baada ya Hospitali ya Ganga Ram ya Delhi mnamo Desemba 2020 kukataa kutoa shahawa za mtoto wao ambazo zilikuwa zimehifadhiwa katika maabara yao ya uzazi.

Mwana wa wanandoa hao mwenye umri wa miaka 30, Preet Inder Singh, aligunduliwa mnamo Juni 2020 na Non-Hodgkin’s Lymphoma – aina ya saratani ya damu – na alilazwa hospitalini kwa matibabu.

“Kabla hajaanza matibabu ya kemikali, hospitali ilimshauri ahifadhi shahawa zake kwani matibabu hayo yanaweza kuathiri vibaya ubora wa mbegu zake,” Gurvinder Singh aliambia BBC.

Preet Inder, ambaye hakuwa ameoa, alikubali na sampuli yake iligandishwa mnamo 27 Juni 2020. Alikufa mapema Septemba.

Miezi michache baadaye, wazazi hao wenye huzuni walipotafuta kupata mbegu ya mwana wao iliyoganda, hospitali ilikataa ombi lao. Kisha wanandoa hao waliwasilisha ombi kwa Mahakama Kuu ya Delhi.

Wanandoa hao walio na umri wa miaka 60, waliambia mahakama kwamba watamlea mtoto yeyote atakayezaliwa kwa kutumia sampuli ya shahawa za mtoto wao. Na katika tukio la kifo chao, binti zao wawili wametoa ahadi mahakamani kwamba watawajibika kikamilifu kwa mtoto.

Katika agizo lake wiki iliyopita, Jaji Prathiba Singh alisema kwamba “chini ya sheria ya India, hakukuwa na marufuku dhidi ya uzazi baada ya kufa” ikiwa mmiliki wa manii angetoa idhini.

Aliongeza kuwa wazazi walikuwa na haki ya kupata sampuli hiyo kwani kwa kukosekana kwa mwenzi au watoto wanakuwa warithi halali chini ya Sheria ya Urithi wa Kihindu.

Wanandoa hao wanasema walifika kortini kwa sababu walitaka kuendeleza “urithi” wake na kwamba agizo hilo lingewasaidia kuhifadhi uhusiano naye na kusaidia jina lao la ukoo kuendelea.

“Alipenda dada zake na alipendwa sana na marafiki zake. Yeye ndiye skrini kwenye simu yangu. Ninaanza siku yangu kwa kumtazama usoni kila asubuhi,” Bi Kaur alisema. Hakutaka kushiriki picha yake na BBC kuhusu masuala ya faragha.

Aliongeza kuwa familia hiyo ilikuwa inafikiria kutumia mbegu za kiume katika uwongo na kwamba jamaa alikubali kuwa mrithi. “Tutaiweka katika familia,” alisema. Chini ya sheria ya India, urithi wa kibiashara ni kinyume cha sheria.

Kesi hiyo ni nadra, lakini si bila mfano, wakili wake Suruchii Aggarwal aliambia BBC.

Mahakamani, alitoa mfano wa kesi ya 2018 ya mwanamke mwenye umri wa miaka 48 katika mji wa magharibi mwa India wa Pune ambaye alipata wajukuu mapacha kwa njia ya uzazi kwa kutumia shahawa ya mtoto wake wa miaka 27 ambaye alikufa kwa saratani ya ubongo huko Ujerumani.

Mwanawe ambaye pia hakuwa ameolewa, alikuwa amewaidhinisha mama yake na dadake kutumia shahawa zake baada ya kifo chake na hospitali ya Ujerumani iliwakabidhi sampuli yake.

Bi Aggarwal pia alitoa mfano wa kesi ya mwaka wa 2019 ambapo Mahakama Kuu ya New York iliwaruhusu wazazi wa mwanajeshi mwenye umri wa miaka 21 aliyeuawa kwenye ajali ya kuteleza kwenye theluji kutumia mbegu zake zilizogandishwa kupata mjukuu.

Katika agizo lake, Jaji Singh pia alitaja kesi kadhaa za uzazi baada ya kifo, ikiwa ni pamoja na kesi ya 2002 kutoka Israeli ambapo wazazi wa mwanajeshi wa miaka 19 aliyeuawa huko Gaza walipata kibali cha kisheria kutumia mbegu za mtoto wao kupata mtoto kupitia. mama mzazi.

Kwa hivyo ikiwa kuna mfano, kwa nini hospitali ilikataa ombi la wanandoa?

Kama Jaji Singh alivyobainisha katika agizo lake, hakuna makubaliano ya kimataifa kuhusu suala hilo.

Marekani, Uingereza, Japani, Jamhuri ya Czech na baadhi ya nchi nyingine huruhusu kuzaliana baada ya kifo kwa idhini iliyoandikwa. Australia inaweka sharti la ziada la kipindi cha kungojea cha mwaka mmoja baada ya kifo ili kuruhusu wakati wa mhemko kutulia.

Kitendo hiki kimepigwa marufuku katika nchi kadhaa kama vile Italia, Uswidi, Uswizi, Ufaransa, Malaysia, Pakistani, Hungaria na Slovenia, wakati majirani wengi wa India Kusini mwa Asia – Sri Lanka, Nepal, Bhutan na Bangladesh – hawana miongozo.

Na hata katika nchi ambazo zina sheria za uzazi baada ya kifo, kesi nyingi huhusisha mwenzi ambaye anataka kutumia mayai yaliyogandishwa au manii ili kutunga mimba.

Idadi ya wazazi waliofiwa wanaotafuta shahawa za wana wao imeongezeka nchini Israel , na kadiri mzozo na Urusi unavyozidi kuongezeka, wanajeshi nchini Ukraine wanapewa huduma ya kuhifadhi mbegu za kiume bila malipo. Lakini nchini India, hii bado ni nadra.

Mahakamani, Hospitali ya Ganga Ram ilisema kisheria wanaweza kutoa sampuli hiyo kwa mwenzi pekee. Walisema hakuna sheria au miongozo iliyo wazi ambayo ilisimamia kutolewa kwa sampuli za shahawa za mwanamume aliyekufa ambaye hajaolewa kwa wazazi wake au warithi halali.

Serikali ya India pia ilipinga ombi la wanandoa hao, ikisema kwamba sheria za uzazi nchini India zilikusudiwa kuwasaidia wanandoa au wanawake wasio na uwezo wa kuzaa, sio watu ambao walitaka kupata mjukuu.

Mamlaka pia ilisema kwamba Preet Inder alikuwa hajaoa – Sheria ya Teknolojia ya Usaidizi ya Uzazi (ART) ya India ya 2021 inakataza watu wasio na watoto kupata watoto kupitia uzazi – na kwamba hakuwa ameacha kibali chochote cha maandishi au cha mdomo kwa matumizi ya mbegu zake zilizogandishwa ili wazazi wake. hakuwa na haki ya moja kwa moja ya kuitumia.

Bi Aggarwal, wakili wa wanandoa hao, alidai mahakamani kwamba alipokuwa akijaza fomu ya kuhifadhi shahawa yake, Preet Inder alikuwa ameeleza wazi kwamba ilikuwa kwa madhumuni ya IVF.

Fomu hiyo, aliiambia BBC, ilikuwa na nambari za simu za baba na mwana, ambayo ilimaanisha idhini. Alidokeza kuwa baba huyo amekuwa akilipa maabara kwa ajili ya kuhifadhi sampuli hiyo.

Sheria ya ART, alisema, ilianzishwa ili kukomesha matumizi ya kibiashara ya uzazi, kudhibiti na kusimamia kliniki, sio kuathiri uhuru wa kibinafsi wa wazazi waliodhulumiwa.

Jaji Singh alikubaliana na hoja ya Bi Aggarwal kwamba Preet Inder alikuwa ametoa idhini ya shahawa yake kutumika kwa madhumuni ya kupata watoto.

“Hakuwa ameoa na hakuwa na mshirika yeyote. Alikusudia sampuli hiyo itumike ili kupata mtoto. Alipoaga dunia, wazazi wakiwa warithi wa marehemu, na sampuli za shahawa zikiwa ni vinasaba na mali inayounda, wazazi wana haki ya kutolewa sawa.”

Katika hali hiyo, mahakama ilisema haiwezi kuwazuia wanandoa hao kupata sampuli ya shahawa ya mtoto wao.

Agizo la mahakama, Bi Kaur anasema, limempa “mwanga wa matumaini, mwanga” kwamba “tutaweza kumrudisha mtoto wetu”.

“Nimeomba kila siku kutimiza matamanio yote ya mtoto wangu ambayo hayajatimizwa. Imechukua miaka minne, lakini maombi yangu yamejibiwa,” anaongeza.